تفسیر ماده 119 قانون مالیات های مستقیم و مشمولین آن
امور مالیاتی، بخش مهمی از هر کسب و کار یا درآمد است. قوانین مربوط به این بخش از هزینه‌ها به‌قدری محکم است که دقت به آن هم باید به همان اندازه با حساسیت انجام گیرد. قوانین مختلفی را بسته به شرایط موجود برای تعیین میزان مالیات و پرداخت آن در نظر می‌گیرند. با توجه به این که کسب درآمد به روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد، قوانین مالیاتی نیز بر همین اساس و با در نظر گرفتن این روش‌ها، تعیین می‌شوند. تفسیر ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم به مودیان مالیاتی کمک می‌کند تا مالیات خود را دقیق‌تر بررسی کرده و پرداخت کنند. در این مقاله به بررسی این قانون و قوانین وابسته به آن می‌پردازیم. (چنانچه در زمینه خدمات مالیاتی و حسابداری نیاز به مشاوره دارید، مشاوران ما در شرکت حسابداری تدبیر حساب آماده راهنمایی شما هستند)
تفسیر ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم
برای تفسیر ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم، بهتر است ابتدا عین قانون را بدانیم سپس وارد جزئیات آن شویم.
ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم بیان می‌کند که هرگونه درآمد غیرنقدی و نقدی که هر شخص حقوقی و حقیقی به طور بلاعوض به دست آورد یا کسب آن از طریق معاملات محاباتی باشد، همچنین جوایزی که تحت هر عنوان فرد به دست می‌آورد، مشمول مالیات اتفاقی بر اساس نرخ مقرر در ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم همین قانون است.
بر اساس این قانون، علاوه بر جوایز، هر معامله‌ای که مشخص شود از نوع محاباتی است، مشمول این قانون می‌شود. حال باید ببینیم معاملات محاباتی چیست تا تفسیر ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم بهتر صورت گیرد.
مشمولین ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم
شاید به‌عنوان یک صاحب کسب و کار خاص یا معاف از مالیات نیازی به پرداخت این هزینه‌ها نداشته باشید؛ اما ممکن است در هر برهه‌ای از زندگی خود، مشمول ماده ۱۱۹ مربوط به امور مالیاتی شوید. به‌عنوان مثال، اگر در یک مسابقه یا قرعه‌کشی، جایزه‌ای با ارزش ببرید، این قانون شما را هم در برمی‌گیرد.
همچنین ممکن است معاملاتی داشته باشید که به‌عنوان معاملات محاباتی تلقی شوند یا جزو درآمدهای اتفاقی در نظر گرفته شوند. در این صورت نیز این ماده از قانون شامل حالتان می‌شود. در ادامه بیشتر با قوانین مالیاتی درآمد اتفاقی آشنا می‌شوید.
معاملات محاباتی به چه نوع معاملاتی گفته می‌شود؟
در اصل کلمه محابات از لغاتی مانند کمک کردن، یاری رساندن و آسان گرفتن می‌آید. همان‌طور که گفته شد، این ماده برای جوایز در نظر گرفته می‌شوند و معاملاتی هم که به گونه‌ای هدیه دادن است، شامل این ماده خواهند شد. برای این که بهتر این موضوع را درک کنید، مثالی از یک معامله محاباتی در ادامه ذکر می‌کنیم.
به‌عنوان مثال در صورتی که ارزش یک ملک حدود ۱۰ میلیارد تومان باشد، معامله‌ای روی این ملک صورت گیرد که کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شود. به‌عنوان مثال فروش بین اقوام درجه یک و برای هدیه دادن باشد، این معامله مصداق بارز یک معامله محاباتی یا هدیه ای است. این معاملات به‌عنوان معامله به ارزش غیرواقعی یا معامله با ارزشی غیرمنصفانه نیز در نظر گرفته می‌شود.
نکات مربوط به تفسیر ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم
حال که معنای معامله محاباتی را متوجه شدید و قوانین مالیاتی مربوط به آن را هم می‌دانید، برای روشن شدن بهتر این مسئله، نکاتی را در این خصوص بیان می‌کنیم.
نکته اول
بر اساس ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورتی که مشخص شود اموال معامله شده به صورت محاباتی نرخ‌گذاری شده‌اند، مالیات بر درآمد اتفاقی شامل آن‌ها می‌شود.
نکته دوم
به طور معمول، اداره مالیات بر اساس ارزش منصفانه و قیمت روز ملک یا محصول، میزان مالیات بر درآمد اتفاقی را محاسبه می‌کند. به‌عنوان مثال اگر ارزش واقعی یک ملک بالاتر از ۵۰ میلیارد تومان باشد، بر اساس نرخ ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات برای ملک تعیین می‌شود.
نکته سوم
بر اساس بخشنامه‌هایی که برای این قانون ارائه شدند و با توجه به ابهاماتی که در زمینه نرخ مالیات بر درآمد اتفاقی برای اشخاص حقوقی وجود داشت، بر اساس این که در ماده ۱۲۸ قانون مالیات‌های مستقیم رسیدگی به درآمدهای اتفاقی اشخاص حقوقی بر اساس دفاتر تشخیص انجام می‌گیرد، مالیات‌هایی که بر اساس قوانین موجود در این منبع پرداخت می‌شود، برای پیش پرداخت مالیات این افراد در نظر گرفته می‌شود. از این رو، درآمد اتفاقی اشخاص حقوقی، با توجه به ماده ۱۰۵ این قانون با نرخ ۲۵ درصد تعیین می‌شود.
مالیات درآمد اتفاقی ناشی از جوایز چگونه بررسی می‌شود؟
اگر دقت کرده باشید، شرکت‌های زیادی هستند که سالانه اقدام به قرعه‌کشی، ارائه جایزه به مشتریان و … می‌کنند. حال سؤالی که پیش می‌آید این است که چگونه این جوایز بررسی می‌شوند و اداره مالیات از چه طریق این امور را پیگیری می‌کند؟
بر اساس بررسی که در اداره مالیات صورت می‌گیرد، مأموران مالیاتی برای رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی اهداکننده جوایز، مشخصات دریافت‌کنندگان جوایز و اطلاعات کامل آن‌ها اقدام کرده و این اطلاعات را استخراج می‌کنند. این اطلاعات بر اساس نشانی دریافت‌کنندگان جوایز به حوزه مربوط به آن‌ها ارسال می‌شود تا پیگیری‌های لازم انجام شود. اداره مربوطه نیز با رعایت قوانین مربوط به مطالبه مالیات، موظف است برای دریافت مالیات اقدام کند.
لازم به ذکر است که پرداخت مالیات بر درآمد اتفاقی باید همانند یک درآمد عادی در زمان مقرر انجام شود. در غیر این صورت ممکن است مسائلی مانند جریمه دیرکرد پرداخت و … برای فرد در نظر گرفته شود. از طرفی در صورتی که ارزش ملک یا دارایی فرد کتمان یا پنهان شود، بر اساس قوانین مالیاتی میزان جریمه برای فرد در نظر گرفته می‌شود. به همین علت است که باید با حساسیت و دقت در زمینه امور مالیاتی اقدام کرد و پرداخت‌ها به‌موقع انجام شود. شما میتوانید برای دریافت مشاور مالیاتی، مشاوره حسابداری و خدمات مدیریت مالی با کارشناسان تدبیر حساب از طریق شماره 02158316000 در تماس باشید.
میزان ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم
برای تفسیر ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم نیاز است تا ماده ۱۳۱ را هم بررسی کنیم. نرخ مالیاتی که در ماده ۱۱۹ برای مالیات بر درآمد اتفاقی تعیین می‌شود، بر اساس ماده ۱۳۱ این قانون است. در این ماده، بر اساس میزان درآمد یا ارزش خرید و فروش، مالیات تعیین می‌شود.
- برای درآمد تا میزان ۵۰۰ میلیون ریال، مالیات سالانه ۱۵ درصد در نظر گرفته می‌شود.
- برای مازاد ۵۰۰ میلیون ریال تا سقف یک میلیارد ریال، نرخ مالیات ۲۰ درصد به صورت سالانه تعیین می‌شود.
- نسبت به اضافه بر یک میلیارد ریال درآمد، مالیات سالانه با نرخ ۲۵ درصد تعیین می‌شود.
از این رو برای مثال ملک ۵۰ میلیارد تومان که به صورت محاباتی معامله شده است، مالیاتی بر اساس قیمت ۵۰ میلیارد تومان و با نرخ ۲۵ درصد سالیانه برای آن تعیین می‌شود.
برای مطالعه بیشتر به صفحه کنترل داخلی شرکت مراجعه کنید.
جمع‌بندی
مالیات هر فرد حقیقی یا حقوقی بر اساس درآمد سالانه تعیین می‌شود. این درآمد می‌تواند کاملاً مشخص و بر اساس دفاتر مالیاتی هر شرکت تعیین شود یا جزو درآمدهای غیرمعمول یا اتفاقی در نظر گرفته می‌شود. به‌عنوان مثال درآمد حاصل از جایزه، درآمد معاملات محاباتی و … از این قبیل درآمدها هستند.
در قانون مالیات‌های مستقیم، ماده ۱۱۹ نیز برای این نوع درآمدها در نظر گرفته شده است. تفسیر ماده ۱۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم نشان می‌دهد که قیمت واقعی جوایز، موضوع معامله محاباتی و… به صورت دقیق تعیین شده و بر اساس این قیمت، مالیاتی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود. میزان این مالیات بر اساس تعیین نرخ مالیات در ماده ۱۳۱ این قانون است.
بررسی مالیاتی که برای درآمدهای اتفاقی در نظر گرفته می‌شود، توسط مأموران اداره مالیات انجام می‌شود و در مورد جوایز نیز از شرکت‌های اعطاکننده جوایز استعلام‌های لازم دریافت شده و به آدرس فرد دریافت‌کننده، میزان مالیات جایزه، ابلاغ می‌شود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.